ფლორა

იმერეთის დაცულ ტერიტორიებზე არსებული მღვიმეებიდან ბოტანიკურად მხოლოდ სათაფლიას ნაკრძალი და აღკვეთილია შესწავლილი.

სათაფლიას ნაკრძალი ნოტიო სუბტროპიკულ სარტყელში მდებარეობს. ნაკრძალის ტერიტორიის 98% დაფარულია ახალგაზრდა კოლხური ტიპის, სუბტროპიკული ტყით. ამ ტერიტორიებზე დომინირებს წიფლნარი - ბზის ქვეტყითა და რცხილნარი - ჯაგრცხილას ქვეტყით. წიწვოვანებიდან გვხვდება უთხოვარი (თახუს ბაცცატა). ნაკრძალის ტერიტორიაზე 67 სახეობის მერქნიანი მცენარეა აღწერილი, რომელთაგან 30 ხეა და 37 ბუჩქი. წარმოდგენილი სახეობებიდან 59 ფოთოლმცვენია, 8 კი მარადმწვანე.

მერქნიან მცენარეთა თითქმის ნახევარი რელიქტურია. მათ შორისაა კავკასიური რცხილა, ქართული მუხა, აღმოსავლეთის წიფელი, წაბლი და სხვა.

კოლხური ტყის ელემენტებიდან ნაკრძალში გავრცელებულია 8 სახეობა: ჰართვისის მუხა, იმერული ხეშავი, შქერი, თაგვისარა, ძმერხლი, კოლხური ჯონჯოლი, მაღალი მოცვი და კოლხური ბზა. პოლტავის ფლორის ელემენტებიდან აქ გვხვდება: ბზა, კოლხური სურო, შქერი და სხვ.

ბალახოვანი მცენარეების 482 სახეობაა გავრცელებული.

საქართველოს „წითელ ნუსხაში" შეტანილი სახეობები

აღსანიშნავია, რომ სათაფლიას ნაკრძალში გავრცელებულია იშვიათი და გადაშენების პირას მყოფი საქართველოს „წითელ ნუსხაში" შეტანილი 9 მერქნიანი მცენარე: უთხოვარი, ურთხელი ( Taxus baccata L.), კოლხური ბზა (Buxus colchica Pojark.), წაბლი (Castanea sativa Mill.), იმერეთის მუხა ( Quercus imeretina Stev. ex. Maleev.), კოლხური ჯონჯოლი (Staphylea colchica Stev.), ძელქვა (Zelcova carpinifolia (Pall.) C. Koch.) და სხვ.

ენდემები და რელიქტები

აქ კავკასიის სამი  და  საქართველოს ერთი ენდემია წარმოდგენილი.

ფაუნა

სათაფლიას ნაკრძალში - ძუძუმწოვრების 12, რეპტილიების 5, ამფიბიების 4 და ფრინველების 30 სახეობა ბინადრობს. მსხვილი ძუძუმწოვრებიდან აქ ტურა, მაჩვი, ტყის კვერნა, კავკასიური ციყვი, ევპორული კურდღელი და მელა გვხვდება, იშვიათად კი მგელი და შველი.

კოლხური ტყის ლამაზ პეიზაჟს სხვადასხვა სახეობის ფრინველები ავსებენ. ნაკრძალი მერცხლების, კავკასიური სკვინჩების, ჭედია ყარანების, შაშვებისა და ჩხიკვების სამფლობელოა. ამ ტერიტორიებს ხშირად ოფოფი, მწყერი და ტყის ქათამი სტუმრობს.

სათაფლიის ტერიტორიაზე შემორჩენილია სხვადასხვა გეოლოგიური ეპოქების დროს გავრცელებული ბალახისმჭამელი და მტაცებელი დინოზავრების ნაკვალევი. აღსნიშნავია რომ ეს ნაკვალევი საკმაოდ მცირე მონაკვეთზეა თავმოყრილი, რაც იმის მანიშნებელია, რომ ეს ადგილი წარმოადგენდა დინოზავრების რჩეულ ადგილს. აქ ნაპოვნი დინოზავრებს მეცნიერები ცალკე ჯგუფად გამოყოფენ და სათაფლიაზაურუსებად მოიხსენიებენ: Sataphliazaurus dzotsenidze, Sataphliazaurus tchabukiani; Sataphliazaurus gabunia და სხვა.

იმერეთის მღვიმეები მრავალი ღამურის საბინადრო ადგილს წარმოადგენს, მათგან 1 სახეობა იშვიათი და გადაშენების პირას მყოფია. აქ შეიძლება შეგვხვდეს: მცირე ცხვირნალა (Rhinolophus hipposideros Bechtein.) შედარებით მოზრდილი კოლონია. ზემოაღნიშნული ღამურების გარდა გავრცელებულია: დიდი ცხვირნალა (Rhinolophus ferrumequinum.); ყურწყვეტა მღაბიობი (Myotis oxygnathus Monticelli.;); ნატერარის მღამიობი (Myotis nattereri Kuhl), ულვაშა მღამიობი (Myotis mystacinus Kuhl.); მცირე მეღამურა (Nyctalis leisteri Kuhl.); წითური მეღამურა (Nyctalis noctula Schreber.).

საქართველოს „წითელ ნუსხაში" შეტანილი სახეობები

არსებული მონაცემების საფუძველზე, სათაფლიას ნაკრძალსა და აღკვეთილში გავრცელებულია 8 სახეობის ფრინველი და 1 სახეობის ღამურა. ესენია: გრძელყურა მღაბიობი (Myotis bechteini Kuhl.).

ფრინველებიდან აღსანიშნავია: ველის კირკიტა, ბუკიოტი, ქორცქვიტა, ველის კაკაჩა, დიდი მყივანია არწივი და სხვა.

ენდემური სახეობები

წვრილი ძუძუმწოვრების 9 ენდემური სახეობაა გავრცელებული, მათგან აღსანიშნავია: მცირეაზიური თაგვი (Sylvamus mystacinus), კავკასიური ტყის თაგვი (Sylvaemus fulvipectus), შავი ვირთაგვა (Rattus rattus) და სხვ.